Mechanizm podzielonej płatności (z ang. split payment) od 1 listopada 2019 roku będzie dotyczył sprzedawców i nabywców towarów lub usług, jeżeli wartość transakcji przekroczy 15 000 zł brutto. Zmiany dotyczą określonej grupy towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do Ustawy o VAT. Nie zastosowanie się do powyższych zmian skutkuje wysokimi karami!
Na czym polega mechanizm podzielonej płatności?
Mechanizm podzielonej płatności (zwany również z ang. split payment) polega na zapłacie za fakturę VAT z podziałem na wartość netto i wartość VAT. Faktycznie nabywca na przelewie podaje wartość brutto i osobno wartość VAT oraz wskazuje tylko jeden, podstawowy rachunek odbiorcy (podany na fakturze). Bank realizując taki przelew kwotę VAT przelewa na rachunek VAT (każdy płatnik VAT ma z automatu podpięte przez swój bank taki rachunek VAT do rachunku firmowego konta), a różnica pomiędzy wartością brutto i VAT pozostaje na podstawowym koncie podmiotu. Płatnik może swobodnie dysponować tylko pieniędzmi z podstawowego rachunku (gdzie księgowana jest wartość netto), a z konta VAT może opłacać VAT z faktur zakupu oraz zobowiązania podatkowe, składki ZUS, cło i akcyzę. W sytuacji, gdy jest zlecenie płatności w mechanizmie podzielonej płatności, a na rachunku VAT nie ma środków, bank mimo wszystko zrealizuje taką transakcję (pobierze stosowną kwotę z konta podstawowego).
Jak płacić mechanizmem podzielonej płatności?
Zapłata za dokumenty musi być w złotych polskich, podatnik na przelewie musi wskazać:
Będzie możliwość zapłacenia za więcej niż jedną fakturę w przelewie do tego samego sprzedawcy, dokumenty muszą być wystawione w okresie nie krótszym niż jeden dzień, ale też nie dłuższym niż okres jednego miesiąca. W przelewie należy uwzględnić wszystkie faktury wystawione kupującemu przed danego sprzedawcę, musi być również informacja o sumie kwot podatku wykazanych w fakturach oraz informacja o okresie z jakiego wskazane są dokumenty do przelewu. W tytule zbiorczego przelewu MMP powinien pojawić się opis z podaniem okresu za który są opłacane faktury.
Od 1 listopada 2019 r. przelew MPP może być wykonany przed otrzymaniem faktury zaliczkowej. W tej sytuacji na przelewie MPP należy umieścić oznaczenie „zaliczka”.
Transakcja w mechanizmie podzielonej płatności może odbywać się tylko pomiędzy rachunkami firmowymi, nie mogą być do tej transakcji wykorzystane rachunki prywatne.
Prawa i obowiązki w związku z mechanizmem podzielonej płatności.
Możliwość dobrowolnego stosowania mechanizmu podzielonej płatności VAT funkcjonuje w Polsce od 1 lipca 2018 roku.
Od 1 listopada 2019 zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy VAT obowiązek stosowania mechanizmu split payment pojawił się w sytuacji sprzedaży towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT oraz gdy jednocześnie wartość brutto transakcji z tymi towarami lub usługami wyniesie powyżej 15.000 zł lub równowartość tej kwoty (kwota ta wynika z art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców), a sprzedawca i odbiorca są podatnikami VAT. Załącznik nr 15 wymienia 150 grup towarów i usług zawartych w tym między inni:
a) Elektronika m.in.: procesory, smartfony, telefony, tablety, laptopy, tonery, tusze, dyski twarde,
b) Paliwa samochodowe, oleje smarowe i opałowe,
c) Odpady, złom, surowce wtórne,
d) Handel częściami do samochodów i motocykli (np.:. części do silników, akumulatory elektryczne, wycieraczki do szyb, świece zapłonowe),
e) Wyroby stalowe
f) Węgiel, koks, brykiet
g) Atramenty, tonery, tusze do drukarek
h) Usługi budowlane (bez względu na to, czy są świadczone przez podwykonawcę, czy generalnego wykonawcę)
W sytuacji, gdy sprzedawca nie umieści na fakturze informacji o mechanizmie podzielonej płatności nabywca i tak ma obowiązek zastosowania tego mechanizmu, jeśli spełnione są warunki na zastosowanie tego mechanizmu.
Sprzedawca ma możliwość wystawienia korekty do faktury, na której zabraknie odpowiedniej adnotacji oraz jeśli nabywca zapłaci ten dokument wykorzystując MPP i wtedy uniknie kary za brak tego wpisu.
Intencją ustawodawcy jest uszczelnienie systemu poboru podatku VAT i sukcesywne rozszerzanie mechanizmu podzielonej płatności. W celu uniknięcia pomyłek lub ew. problemów interpretacyjnych rekomendujemy dokonywanie wszystkich płatności z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Kary
Nowelizacja ustawy o VAT wprowadzi szereg kar i sankcji za uchybienia związane z rozliczeniami w ramach obligatoryjnego split paymentu.
Niezastosowanie mechanizmu podzielonej płatności przez nabywcę przy transakcjach, które pod ten mechanizm podchodzą skutkuje:
1) Brakiem możliwości zaliczenia poniesionego wydatku do kosztów uzyskania przychodów (Zgodnie z projektem sankcje będą obowiązywały od 1 stycznia 2020 roku)
2) Dodatkową sankcją o wartości 30% VAT wykazanego na fakturze przypadającego na nabyte towary i usługi z załącznika nr 15 wykazane na niewłaściwie opłaconej fakturze
3) Dokonującemu płatności grozić będzie odpowiedzialność karnoskarbowa w postaci grzywny do 720 stawek dziennych
Od 1 listopada 2019 roku jeśli sprzedawca nie umieści na dokumencie sprzedaży, w dowolnym miejscu (spełniającym warunki do zastosowania MPP), odpowiedniego oznaczenia na fakturze, czyli „mechanizm podzielonej płatności” może liczyć się z poniższymi konsekwencjami:
1) Sankcja w kwocie 30% wartości VAT należnego wykazanej na fakturze, przypadającego na pozycje z załącznika nr 15.